Jak zacząć oszczędzać pieniądze?

Oszczędności to jeden z filarów poczucia bezpieczeństwa, które jest nam niezbędne do spokojnego życia. Szczególnie teraz w czasach niepewności zaczynamy myśleć o gromadzeniu gotówki na czarną godzinę. Nie zawsze jednak wiemy, jak się za to zabrać i od czego zacząć. Czy do oszczędzania konieczne są wysokie dochody?

W 2020 roku firma ubezpieczeniowa Nationale-Nederlanden przeprowadziła badanie, dotyczące oszczędności Polaków. Wykazało ono, że aż77 proc. Polaków regularnie odkłada pieniędzy z myślą o zabezpieczeniu przyszłości. Okazało się jednak, że problemem nie jest sam fakt oszczędzania, ale jego wartość. Po głębszej analizie badanie wykazało, że co trzecia badana osoba na czarną godzinę ma nie więcej niż 5 tys. zł, 16 proc. Oszczędziło 5-10 tys. zł, a tylko co dziesiąta osoba ma na koncie oszczędnościowym 10-25 tys. zł. To znacznie mniej niż zalecana przez ekspertów poduszka finansowa, która powinna wynosić min. sześciokrotność miesięcznego wynagrodzenia. Głównym problemem jest brak wiedzy o tym, jak oszczędzać, a najczęściej jak w ogóle zacząć.

Mało, nie znaczy gorzej

Głównym problemem w rozpoczęciu oszczędzania jest przeświadczenie, że odkładać można tylko duże kwoty, a poduszkę finansową jest w stanie zbudować tylko ten, kto dużo zarabia. Prawna jest jednak zupełnie inna, bo już od 200 zł można rozpocząć swoją przygodę z oszczędzaniem. Najważniejsze to zmienić swoje nastawienie i nawyki, a przede wszystkim zapomnieć o dwóch ograniczających nas mitach:

• Nie myśl o całej kwocie, a pojedynczych krokach – sześciokrotność wynagrodzenia wydaje się kwotą nie do zdobycia, ale jeśli rozłożymy ją na kilkanaście miesięcy to okazuje się, że miesięcznie musimy zaoszczędzić tylko kilkaset złotych. Takie podejście ułatwia nam systematyczne dążenie do celu bez poczucia, że droga jest trudna i wymaga poświęceń.

• Zacznij od przelewu dla siebie – nie traktujemy oszczędności jako dodatek lub to, co zostanie nam z wypłaty. Potraktujmy je jako jeden ze stałych wydatków w domowym budżecie i od razu po otrzymaniu wynagrodzenia przelejmy zaplanowaną kwotę na konto oszczędnościowe. Jeśli w danym miesiącu uda się zaoszczędzić więcej to wykonanymi dodatkowy przelew, ale ta pierwsza ustalona kwota powinna zawsze trafiać na poduszkę finansową.

Jak zacząć oszczędzać?

Przede wszystkim – od razu! Zaczynamy od małych kroków, które szybko przynoszą efekty i satysfakcję. Na początek trzeba zacząć od dokładnej analizy swoich przychodów i wydatków. Można w tym celu poprowadzić przez 1-2 miesiące skrupulatny raport z tego, na co i ile wydajemy, ile zarabiamy i ile nam zostaje. Jeśli ostatnia pozycja szwankuje warto poszukać oszczędności w wydatkach lub pomyśleć o dodatkowym dochodzie. To także miejsce, aby rozliczyć swoje zobowiązania. Kredyt, pożyczka online, długi – wszystko to jak najszybciej spłacamy w całości lub ratach, aby móc zacząć odkładać te środki jako swoje zabezpieczenie na przyszłość.

Następnym krokiem do oszczędzania powinien być cel. Nie może być on bardzo duży lub nieokreślony, typu emerytura czy po prostu oszczędności. Jeśli zbieramy na poduszkę finansową i po analizie budżetu domowego oraz wiemy, ile potrzebujemy, żeby w pełni przeżyć miesiąc bez żadnego zarobku to mnożymy tę wartość przez 6 i otrzymujemy nasz pierwszy cel.

Duża kwota może wydawać się trudna do osiągnięcia, dlatego rozkładamy ją na mniejsze transze. Istotne jest, aby realnie określić konkretną kwotę, która co miesiąc trafi na dodatkowe konto. Co ważne, koniecznie zakładamy drugie konto – najlepiej oszczędnościowe, bez karty i z płatnymi przelewamy, aby trudniej było sięgać po te środki. Choć wiadomo, że głównym założeniem jest niekorzystanie z tych pieniędzy.

Ostania, ale najważniejsza zasada, która przybliża nas do osiągnięcia celu to nawyk robienia najpierw przelewu sobie. Oznacza to, że po otrzymaniu wynagrodzenia, kiedy zazwyczaj siadamy do opłacenia czynszu, rachunków czy rat kredytu. Na tej liście jako stały koszt powinny znaleźć się także oszczędności. Możemy ustawić daną kwotę jako przelew zdefiniowany, który automatycznie będzie pobierany na rzecz poduszki finansowej.

Jak pozyskać dodatkowe środki na poduszkę finansową?

Jeśli początkowo odkładane kwoty będą małe, a nam zależy na szybszym zwiększaniu swoich oszczędności możemy wdrożyć dodatkowe kroki. Jakie działania przybliżą nas do osiągnięcia celu?

• sprzedaż tego, czego nie używamy lub już nie potrzebujemy – ubrania, książki, dekoracje mogą przydać się komuś innemu, a nam zwrócić się w postaci dodatkowej gotówki,
• budżet domowy, dzięki któremu kontrolujemy wydatki i szukamy oszczędności – mając przed oczami konkretne miejsca, gdzie „uciekają” pieniądze łatwiej jest je zatrzymać przy sobie,
• zmiana stylu życia – z pewnością możemy z czegoś zrezygnować: kawa z domu w kubku termicznym zamiast kupowana codziennie w kawiarni, książki z biblioteki zamiast nowe z księgarni, szukanie wysokiej jakości ubrań z drugiej ręki zamiast z sieciówki, itd.,
• oszczędzanie tam, gdzie to możliwe – sprawdzamy rachunki i wdrażamy tryb oszczędzania: negocjujemy warunki umów z dostawcami prądu, mediów czy internetu, zamieniamy samochód na komunikację miejską, wyłączamy światło i zakręcamy wodę, kiedy ich nie używamy, itp.,
• dodatkowe zlecenia i źródła finansowania – możemy także podjąć pracę po godzinach, udzielać korepetycji, sprzątać mieszkania lub biura, wyprowadzać psa na spacer, zająć się dzieckiem, pracować online – możliwości jest bardzo duży, wystarczy dopasować je do swoich umiejętności oraz predyspozycji.