BIK - wszystko, co musisz o nim wiedzieć

Aplikując o pożyczkę lub kredyt często spotkasz się z informacją o sprawdzeniu sytuacji finansowej w BIK-u. Biuro Informacji Kredytowej stworzone zostało w celu gromadzenia i udostępniania informacji kredytowych o klientach banków oraz firm pozabankowych. Czym dokładnie jest BIK, jakie dane i po co przechowuje i czy masz nad nimi kontrolę?

Uzyskanie pożyczki online zależne jest od kilku czynników, ale najważniejszym z nich jest zdolność kredytową. Banki i inne instytucje finansowe oceniają ją m.in. w oparciu o informacje uzyskane w BIK-u. Oznacza to, że zbierane i przechowywane dane mają kluczowe znaczenie dla ostatecznej decyzji kredytowej. Czym dokładnie jest Biuro Informacji Kredytowej i jak cenne informacje gromadzi?

Co to jest Biuro Informacji Kredytowej?

Biuro Informacji Kredytowej (BIK) to instytucja powołana w 1997 roku przez Związek Banków Polskich na mocy art. 105 ust. 4 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo Bankowe. Jej głównym zadaniem jest gromadzenie, przechowanie oraz przetwarzanie informacji o zobowiązaniach klientów indywidualnych i właścicieli firm. Do BIK informacje mogą być przekazywane wyłącznie przez banki, SKOK-i i pozabankowe firmy pożyczkowe. Tam wszystkie dane są porządkowane, integrowane i zbierane w historię kredytową do udostępniania instytucjom z sektora finansowego. Firmy w momencie złożenia przez klienta wniosku pobierają dane z bazy BIK, aby określić, czy jest on zdolny do terminowej spłaty zobowiązania. Z tego powodu przyjmuje się, że Biuro pełni rolę społeczną, ponieważ zapobiega nadmiernemu zadłużaniu się i wspiera odpowiedzialne kredytowanie.

Kiedy i jakie dane pojawiają się w BIK-u?

Informacje na temat klientów instytucji finansowych trafiają do BIK-u podczas składania przez nich wniosku kredytowego lub po zaciągnięciu zobowiązania w firmie pozabankowej. Aktualizacja zgromadzonych danych przeprowadzana jest minimum raz w miesiącu, aż do końca spłacania kredytu lub pożyczki. Biuro wykorzystuje najwyższe standardy gromadzenia i przetwarzania danych oraz działa na podstawie restrykcyjnych przepisów – Ustawy Prawo bankowe oraz Ustawy o ochronie danych osobowych. Informacje, jakie zostają zebrane to przede wszystkim:

• dane osobowe,
• zobowiązania wobec banków i firm pożyczkowych (data i rodzaj zobowiązania, okres spłaty, waluta czy terminowość spłat),
• zadłużenie,
• rachunki kredytowe prowadzone przez banki i firmy pożyczkowe.

Kiedy BIK przestaje przetwarzać dane?

Termin przechowywania danych klienta przede wszystkim zależy od terminowości spłat. Jeśli zobowiązanie spłacane jest terminowo to informacje przetwarza się do momentu jego wygaśnięcia. W takiej sytuacji udostepnienie danych wymaga pisemnej zgody klienta banku na przetwarzanie danych przez BIK w celu poświadczenia pozytywnej historii kredytowej. Natomiast w przypadku opóźnienia lub zaprzestania spłaty zobowiązania dłuższego niż 30 dni BIK ma prawo przetwarzać dane klienta przez 5 lat. Dodatkowo na mocy nowelizacji ustawy Prawo Bankowe dane dotyczące zobowiązań wszystkich klientów mogą być przetwarzane w BIK przez okres 12 lat od dnia wygaśnięcia zobowiązania dla celów statystycznych. Dla tego celu nie wymaga się dodatkowych zgód klientów.

WAŻNE!

BIK przechowuje zarówno pozytywne, jak i negatywne dane na temat klientów firm finansowych. Dlatego tak ważne jest terminowe spłacanie zobowiązań. Osoby zalegające ze spłatą widnieją w Biurze jako osoby o małej wiarygodności kredytowej i tym samym zmniejszają lub całkowicie eliminują swoje szanse na kolejną pożyczkę lub kredyt, a nawet zakupy na raty. Jednocześnie klienci, którzy nie mieli i nie mają zaległości nie muszą obawiać się danych zgromadzonych przez BIK, a wręcz mogą się one stać kartą przetargową w negocjacjach z bankiem.

Kto ma wgląd w dane gromadzone przez BIK?

Dostęp do informacji zebranych przez BIK mają przede wszystkim banki i instytucje pożyczkowe. Współpracują one na zasadzie wzajemności, co oznacza, że firmy te mogą wysyłać zapytanie do Biura tylko wówczas, jeżeli same regularnie przekazują do BIK informacje na temat zobowiązań swoich klientów. Dodatkowo do danych mają dostęp instytucje, takie jak sądy i prokuratura. Za zgodą osoby, której dane dotyczą, informacje zgromadzone przez BIK mogą być przekazane również podmiotom finansowym spoza sektora bankowego. Oczywiście swój wpis mogą zobaczyć także sami zainteresowani, jednak zgodnie z Ustawą o ochronie danych osobowych, nie częściej niż raz na 6 miesięcy.

Czy można usunąć dane z BIK?

Opóźnienia w spłacie mogą przydarzyć się każdemu, a wtedy zastanawiamy się jak usunąć negatywny wpis w BIK-u. Niestety czyszczenie BIK jest możliwe tylko w przypadku danych pozytywnych. Po spłacie kredytu możesz nie wyrazić zgody na przetwarzanie danych dotyczących spłaconych zobowiązań i w takim przypadku informacje o spłaconych kredytach będą niewidoczne dla banków. Jednak pamiętaj, że pozytywne informacje tworzą pozytywną historię kredytową, a ta ułatwia sięgnięcie po kolejne produkty finansowe, choćby w bankach, więc warto je przechowywać.

Negatywne wpisy w bazie BIK są nieusuwalne i pomagają bankom w lepszej ocenie rzetelności i wiarygodności kredytowej w przyszłości. Jeśli nie zwróciłeś kredytu lub spóźniałeś się z regulowaniem rat to bez względu na wnioski czy prośby, informacje będą widoczne dla wszystkich instytucji, które będą sięgały do raportów, a ich usunięcie nastąpi dopiero po 5 latach od spłaty.